Online openingscollege FWNW

Op 1 november 2022 werd het openingscollege van de Faculteit der Wis- en Natuurkundige Wetenschappen online gehouden. De titel van dit college was “Beyond physics: the implications on our understanding of reality” en de spreker was dhr. Ir. Steven Coutinho. In onderstaand abstract leest u een uitgebreide uiteenzetting van het college.

ABSTRACT

Newton geloofde in een absoluut universum: tijd en ruimte is voor iedereen hetzelfde. Dat geloof werd onze ‘is’. Toen kwam Einstein: tijd en positie waren ‘relatief’ afhankelijk van het referentiekader van de waarnemer. Zijn gedachtenexperimenten bleven echter gebaseerd op een klok en een meter.

Maar wat meet een klok? En wat meet een meter?

Neem ‘tijd’: de filosoof Augustinus van Hippo zei ooit: Wanneer niemand het me vraagt, weet ik het; wil ik het echter uitleggen aan iemand die het vraagt, dan weet ik het niet. Denk even terug aan een les die ontzettend saai was. Hoe voelde tijd? Laaaaangzaam. Denk nu terug aan een periode toen je ontzettend verliefd was en je met je vriend(in) was. ‘Zoef’… de tijd vloog voorbij.

Dan is er ‘ruimte’. Wat is het? Waaruit bestaat het? Waar is het? Heeft het vorm? Ruimte krijgt pas ‘vorm’ en ‘dimensie’ wanneer er een object ‘in’ zit. En dan nog is alles discutabel: neem een stip op een witte muur op enige afstand van je. Je ziet de vloer niet, noch het plafond, nog de muren. Hoe groot is de stip? Hoe ver? Wellicht is het een mier; wellicht is het een ster.

Tijd en ruimte zijn ideeën. Ze komen voort uit een ding: de waarnemer. Bestaat onze universum als er niemand is om het waar te nemen?

Door begrippen als tijd en ruimte los te laten (‘is’) kunnen we entanglement (wat Einstein noemde ‘spooky action at a distance’) en andere fenomenen van de quantum mechanica beter verklaren (‘wat kan zijn’). We ontdekken ook een eenheid (wat boeddhisten non-dualiteit noemen) in het universum waar mensen te vaak verdeling zien… een die ons in Suriname tegenhoudt om verder te komen.